[EN] Tom Vermeir (Belgica)
English original and Turkish translation published on Istanbul Film Festival website during the 2016 festival, link no longer available.
Photo: Benek Özmez
Felix van Groeningen, the Golden Tulip winner of “The Misfortunates” and the Oscar nominee “The Broken Circle Breakdown” returns to the Istanbul Film Festival and the Golden Tulip International Competition with his new movie, “Belgica”. Built from scratch by two brothers and managed by a staff that is more like a family, Belgica is the name of the bar in the film; a bar that is open to people from every walk of life and every music genre. But the question is that if the family will stay together and if the openness of Belgica will stay the same forever. Just like the other movies of the director, it is full of surprises and full of good music. However, despite its energetic nature, high volume and unstoppable rhythm, there was a certain sadness in “Belgica” that I constantly felt while watching. We had a chat with “Belgica”s star Tom Vermeir during his visit to the festival.
_I loved Belgica in many different ways and your performance was one of the reasons. So, let me start with congratulating you. It was a dynamic, energetic, exploding film, and the use of music was amazing. I need to ask; how much of that music was actually playing on the set? Did you, the cast, enjoy the music as much as we did?
All of it actually! It’s all been recorded live, so there’s no playback, which was hard for the sound engineers of course. But, because it was performed live, it gave this really live feeling to the movie as well. I mean, you really see the crowd, they’re really having a good time… Because the music was really there, that was very special.
_And, about the performers? Are they famous bands in Belgium?
How it worked was; Felix (van Groeningen) started to write his screenplay and he asked this famous Belgian DJ duo Soulwax to make the music. So while he was writing the screenplay he thought of particular bands and he said: “Well, it is more like this kind of guy, this sort of music.” And the guys who wrote the score, they started inventing fictive bands in which this particular character would play. So, actually, they invented all the bands from the movie, they created the music for them. Of course, the people that are performing in those bands are existing artists. But, they do not perform under their own names but as fictive bands. So it is a combination of fiction and reality. For example, the first rock band is with Boris Van Severen. He’s also an actor, and he plays a part in the movie, Davy Coppens. He plays together with a band called Hong Kong Dong and a drummer from another band, and together they have this fictive band, The Shits.
_Surprisingly, one of the songs was in Turkish. And its name, Çölde Kutup Ayısı shares its name with one of the director’s films, The Misfortunates. I thought there was a story there, so that’s why…
That song also a little bit referring to another thing. There’s this big montage sequence in which there are a lot of different artists playing and that’s where the Turkish band appears. It refers to this place, to that particular bar being a kind of place that everybody is welcome all the time. They play, they really play world music, heavy metal, hardcore, popular rock bands, techno, everything…
_About Belgica… I know it was inspired by a real bar. How did the director choose that bar?
It’s based on a bar that still exists in my city, the city of Ghent. And actually, Felix’s father started that bar, when he was 15 or 16 years old. So Felix more or less grew up in that atmosphere as a kid. Felix’s father collaborated with a partner and when they decided to stop, they sold the bar to two brothers, who still own the bar today. So the story is a little bit of the mixture of the experience from Felix’s father, the story of two brothers and of course the things we added as the actors.
_Other than the fun, drinks and good music, Belgica’s popularity comes from its inclusive nature and power of sharing an experience. Like you said before, everybody is welcome. Are there such places in Belgium nowadays or do we see those bodyguards at every door?
This “Belgica” bar still exists, it’s called Charlatan. It is quite a unique place in the world, I think. Because it’s got this atmosphere you see in the movie. Of course there are other bars and clubs where there are bodyguards and bouncers and such things but generally speaking, we have a fairly good nightlife in Belgium and in Ghent. They are always open very late and you can go out just to normal bars until 7, 8, 9 in the morning.
_During the Q&A session, you said you have a brother too and you two have very different characters, just like in the film. Was there any specific part of the script that you felt it was describing your relationship with your own brother?
No. Except for the fact that I’m also the older brother with my real brother, so I’m quite bossy over him. That’s the only thing. My relationship with my brother is completely different than these two. Frank and Jo, they are more like friends as well, they are really good. Of course, I love my brother, it’s obvious, but we don’t see each other that much. Now, it’s almost a month I have seen him. I can’t imagine Frank and Jo not seeing each other for more than two days.
_What about working with your co-star, Stef? Did you get along?
Really nice. We started out as fictive brothers and ended as good friends so we really had a good collaboration. Stef had to learn the dialect I speak. You guys can’t hear the difference between Dutch and my dialect, but there is a big difference. He had to really study it to make it credible that he is my brother, because we decided to make the movie in my dialect. Due to that, we had to study a lot together, and that’s how we really bonded. We did a long time of preparation, we also had a couple of good nights out so it helps. By the time we had to shoot, we were quite close and that was nice, it was a great experience.
_How did the director reach you about the part?
I was travelling, I was in Colombia when I got an email from Felix asking if i wanted to be in his next movie. I had the feeling that he was going to ask me something, that was obvious because he came to see me when I was performing in the theater several times. But, I really did not know it would be for that part. So, when he asked me I was very honoured, and I of course said yes, it’s a nice part to play.
_Were you familiar with his previous movies?
Yeah, I’m a big fan of his work. I loved his movie that got a Golden Tulip here, The Misfortunates. That’s I think, of course, I cannot speak for Belgica because I’m in it, but for all the movies from Felix–my favourite one.
_What do you think the director and yourself share in common?
I think we have more or less the same humour. We both love kitesurfing but the only difference is he is good at it. And I think we both love a particular roughness and edge to characters in movies and theatre. I like when things are imperfect, a little bit rough. I like to watch the intense but imperfect on the stage and in movies. But it has to be authentic… So I think we share that too; when I look at his previous movies, i see this particular kind of people that are trying to achieve something in life, but it just doesn’t work out. It’s very strange you cannot define it in a theory or say it’s this or that. But with your intuition when you watch someone act you believe it, or you don’t. I need this authenticity with the actor and he has to go completely deep in it. But it doesn’t have to be perfect. Because if it is perfect, I don’t believe in it anymore. Because life isn’t perfect. Life is full of irregularities and twists. I think when we were working together, with Felix, that was what he was looking for. He knew how he could get it from all of his actors. He’s very generous, he says come give it, just give it, a little bit that way, a little bit this way… He’s a really nice man to work with. He gives himself 200% and if you respond that with what you have, you do the best you can. It is a wonderful collaboration.
_So I guess there may be more collaborations in the future?
If he asks me I’ll immediately say yes, of course. We’ll see.
_How were your days in İstanbul?
I really enjoyed it, I loved this city and today I’m gonna watch a few movies.
_Theme of the festival this year is these film-related tattoos as a metaphor of the films that leave a mark on us. What is a movie that left a mark on you?
I would say the Austrian movie, Import/Export . I was so touched by that story. A more recent movie is the Colombian movie El abrazo de la serpiente, it was amazing, that cinematography… This is always a question that I’m not prepared. There are a lot of movies that left a mark. I’m also a great fan of Quentin Tarantino. This is too much to answer. I guess these two are enough for now.
[TR] Tom Vermeir (Belgica)
35. İstanbul Film Festivali sırasında İstanbul Film Festivali websitesinde yayınlanmıştır.
Fotoğraf: Benek Özmez
“Çölde Kutup Ayısı” filminin Altın Lale ödüllü, The “Broken Circle Breakdown” filminin Oscar adayı yönetmeni Felix van Groeningen, bu yıl “Belgica” ile İstanbul Film Festivali’ne ve Altın Lale Uluslararası Yarışma bölümüne geri dönüyor. Film, adını iki kardeşin yoktan var ettiği, adeta aileye dönüşmüş bir ekiple birlikte işlettiği, her türlü insana, her türden müziğe açık bir bardan alıyor. Tek soru, bu ailenin ne kadar birlikte kalabileceği ve Belgica’nın bu kucaklayıcılığı ne kadar koruyabileceği… Yönetmenin önceki filmleri gibi, “Belgica” da sürprizlerle ve iyi müziklerle doluydu. Fakat tüm enerjisine, yüksek sesine ve durdurulamaz ritmine rağmen, filmi izlerken devamlı olarak hissettiğim belli bir hüznü de vardı. Filmin yıldızı Tom Vermeir ile, festival ziyareti sırasında sohbet ettik.
_Belgica’yı çok beğendim ve bunun nedenlerinden biri de sizin performansınızdı. O yüzden öncelikle sizi kutlayarak başlamak istiyorum. Dinamik, enerjik, bomba gibi bir filmdi, müzik kullanımı da inanılmazdı. Merak ediyorum, bu müziğin ne kadarı gerçekten sette çalıyordu? Siz ekip olarak, bizim kadar keyfini çıkarabildiniz mi?
Aslında hepsi! Müziklerin tamamı canlı olarak kaydedildi, hiç playback yok. Tabii bu, ses mühendisleri için biraz zor oldu. Fakat canlı performanslar, filme de canlı bir his kattı. Düşünsenize, karşınızda iyi vakit geçiren bir kalabalık var. Müziğin gerçekten orada olması çok özeldi.
_Sahnede gördüklerimiz Belçika’da ünlü olan gruplar mıydı?
O süreç şöyle gelişti; Felix (van Groeningen) senaryoyu yazmaya başladığında Belçikalı ünlü bir DJ ikilisi olan Soulwax’ten filmin müziklerini yapmasını istemiş. Senaryo sürecinde belli müzik grupları kurgulayarak Soulwax’e hangi sahne için nasıl birilerini hayal ettiğini, onların nasıl bir müzik yapıyor olabileceğini detaylarıyla söylemiş. Soulwax de bu karakterler için kurgusal müzik grupları uydurmuş. Kısacası filmdeki müzik gruplarının hiçbiri gerçek değil, hepsi kurgulanmış karakterler ve hepsi için bir müzik yaratılmış durumda. Tabii ki bu gruplarda çalanlar, sahnede gördükleriniz halihazırda müzisyen insanlar. Fakat kendi isimleriyle değil, gerçekte var olmayan gruplarla müzik yapıyorlar. Kurgunun ve gerçeğin bir birleşimi kısacası… Örneğin, filmde gördüğünüz ilk rock grubunda Boris Van Severen var. Aynı zamanda filmin oyuncularından; Davy Coppens diye bir karakteri canlandırıyor. O, Hong Kong Dong adında bir müzik grubunun üyeleri ve bir davulcu, hepsi birlikte filmdeki The Shits adındaki kurgusal müzik grubunu oluşturuyorlar.
_Şarkılardan birinin Türkçe olması, üstelik adını yönetmenin filmlerinden Çölde Kutup Ayısı’ndan alıyor olmasına şaşırmıştım. Tesadüf olamaz gibi gelmişti, demek ki değilmiş…
O şarkının aslında bir özelliği daha var. Birçok farklı sanatçının çaldığı, birçok farklı türden şarkının duyulduğu uzun bir montaj sekansı var filmde, Türk grup da orada gözüküyor. Bu, o mekana, herkese kapısı açık olan o bara bir gönderme. Gerçekten her şeyi çalıyorlar çünkü; dünya müziği, heavy metal, popüler rock grupları, tekno, her şey…
_Belgica’ya gelirsek… Gerçek bir bardan esinlenildiğini biliyorum. Yönetmen nasıl bu barı seçmiş?
Benim şehrimdeki, Ghent’teki bir bardan esinlenmiş. Aslında bu barı 15-16 yaşlarında açan da Felix’in babası. Yani Felix çocukken, aşağı yukarı böyle bir atmosferde büyümüş. Babasının bir ortağı varmış ve devam etmemeye karar verdiklerinde barı iki erkek kardeşe satmışlar, bugünkü sahipleri de hâlâ onlar. Yani hikâye, Felix’in babasının deneyimleri, bu iki erkek kardeşin deneyimleri ve biz oyuncuların eklediği şeylerin bir karışımı.
_Eğlence, içki ve iyi müziğin dışında Belgica’nın bu kadar popüler olmasının bir nedeni de kucaklayıcı doğası ve bir deneyimi paylaşmanın gücü. Demin söylediğiniz gibi, herkese kapısı açık… Belçika’da bugün böyle barlar var mı, yoksa her kapıda birkaç koruma mı görüyoruz?
Bu “Belgica” barı hâlâ duruyor, adı Charlatan. Dünyada eşi benzeri olmayan bir yer bence. Çünkü gerçekten filmde gördüğünüz atmosfere sahip. Tabii ki kapısında korumalar, fedailer olan barlar, gece kulüpleri de var. Ama genel olarak konuşmak gerekirse, Belçika’da ve Ghent’te gece hayatı baya iyi. Her yer çok geç saatlere kadar açık. Herhangi bir barı sabah 7, 8, hatta 9’a kadar açık bulabilirsiniz.
_Filmden sonraki soru-cevap kısmında bir erkek kardeşiniz olduğunu ve tıpkı filmdeki gibi onunla çok farklı karakterlerde olduğunuzu söylediniz. Senaryoyu okuduğunuzda, tam da sizin erkek kardeşinizle olan ilişkinizi anlattığını düşündüğünüz bir bölüm oldu mu?
Hayır. Gerçek hayatta da benim ağabey olmam ve bu nedenle sözü geçen tarafın ben olmam dışında yok; tek benzerlik bu. Benim kardeşimle ilişkim filmdekinden tamamen farklı. Frank ve Jo, daha çok arkadaş gibiler, araları çok iyi. Tabii ki ben de kardeşimi seviyorum, bu apaçık ortada, ama biz onlar kadar sık görüşmüyoruz. Onu göreli neredeyse bir ay oldu; Frank ve Jo’nun ise birbirlerini görmeden iki günden fazla dayanabileceğini düşünmüyorum.
_Filmde kardeşinizi canlandıran Stef ile aranız nasıldı, anlaşabildiniz mi?
Gerçekten çok iyiydi. Kurmaca kardeşler olarak başladık ve iyi arkadaşlar haline geldik, iyi bir işbirliğiydi. Bir de Stef’in benim konuştuğum lehçeyi öğrenmesi gerekti. Siz Flemenkçe ve benim lehçem arasındaki farkı pek duyamıyor olabilirsiniz, ama arada büyük bir fark var. Filmi benim lehçemde çekmeye karar verdiğimiz için, kardeş oluşumuzun inandırıcılığı adına Stef’in gerçekten çok çalışması gerekti. Bu yüzden hep birlikte çalıştık, bu da bir bağ kurmamızı sağladı. Filmden önce uzun bir hazırlık yaptık, yardımı olur diye birkaç gece de birlikte dışarı çıktık. Çekimlere başladığımızda çoktan kaynaşmıştık. İyi oldu, harika bir deneyimdi.
_Yönetmen size bu rolü nasıl teklif etti?
Seyahatteydim, Kolombiya’daydım ve Felix’ten bir sonraki filminde rol almak isteyip istemediğimi soran bir eposta aldım. Aslında o aralar içimde, bana bir şey soracağına dair bir his vardı. Birkaç kez üst üste beni tiyatroda izlemeye gelişinden belliydi. Ama bu rol için olacağını düşünmemiştim. Sorduğunda tabii ki evet dedim, onur duydum. Çok iyi bir roldü.
_Yönetmenin önceki filmlerine aşina mıydınız?
Evet, filmlerinin büyük bir hayranıydım. Burada Altın Lale alan filmi Çölde Kutup Ayısı’nı çok sevmiştim. Bence o, tabii ki Belgica’da rol aldığım için onu dışarıda tutarak söylüyorum, Felix’in filmleri arasında en iyisi.
_Yönetmenle ortak yönlerinizin neler olduğunu düşünüyorsunuz?
Sanırım ikimizin de espri anlayışı hemen hemen aynı. İkimiz de uçurtma sörfünü seviyoruz, tek farkla, o bu konuda iyi. Bir de sanırım ikimiz de tiyatro ve sinemada belli bir sertliğe sahip, köşeli karakterleri seviyoruz. Ben şeylerin kusurlu olmasını seviyorum. Sahnede de, filmlerde de kuvvetli fakat kusurlu olanı izlemeyi seviyorum. Ama tabii gerçek de olmalı. Bir ortak noktamız da bu; onun da önceki filmlerine baktığımda, hayatta bir şeyler başarmaya çalışan fakat bir türlü başaramayan insanların var olduğunu görüyorum. Bu hissi bir teoriyle ya da bir tanımlamayla anlatmak mümkün değil, çok garip. Ama sezgileriniz sayesinde birinin oyunculuğunu izlediğinizde ona inanırsınız, ya da inanmazsınız. Benim inanmam ve tamamen derinine inmem için de gerçekliğe ihtiyacım var. Kusursuz olmak zorunda değil. Çünkü kusursuzsa gerçekliğini kaybediyor. Çünkü hayat da kusursuz değil; düzensizliklerle ve düğümlerle dolu. Felix’le birlikte çalışırken, onun aradığı da buydu diye düşünüyorum. Ve aradığı şeyi tüm oyuncularından nasıl elde edeceğini biliyordu. Çok cömert bir yönetmen, şöyle yap, biraz da şöyle diyerek içinizde olanı çıkarıyor. Çalışmak için çok iyi bir insan. Kendini işine %200 veriyor ve ona, sahip olduğunuz her şeyi ortaya koyarak karşılık verirseniz yapabileceğinizin en iyisini yapıyorsunuz. Harika bir işbirliğiydi.
_Yani gelecekte daha fazla işbirliği yapabilirsiniz?
Sorarsa anında kabul ederim, tabii ki. Göreceğiz.
_İstanbul’daki günleriniz nasıldı?
Çok zevk aldım, şehri çok sevdim. Bugün de birkaç film izleyeceğim.
_Bu yıl festivalin teması, iz bırakan filmlerin bir metaforu olarak sinemayla ilgili dövmeler… Sizde iz bırakan film hangisiydi?
Avusturya filmi Import/Export diyebilirim. Hikâyesi bana çok dokunmuştu. Daha güncel bir örnek de Kolombiya filmi El abrazo de la serpiente, hayret vericiydi, özellikle o görüntü yönetmenliği… Bu soru daima hazırlıksız olduğum bir soru. Aynı zamanda büyük bir Quentin Tarantino hayranıyım. Cevaplaması çok zor, sanırım bunlar şimdilik yeterli.